Mạnh Khoẻ
Vui Vẻ
TRĂNG VIỄN XỨ
Trăng treo ảo ảnh biên đình
Trăng soi lữ khách độc hành viễn du
Trăng thề hẹn bến tương tư
Dẫu tàn phai vẫn thiên thu đợi người
(Dương Quân)
Cám ơn các thân hữu đã ghé vào ngôi nhà đơn sơ của HOÀNG ÁNH NGUYỆT
|
MỪNG SINH NHẬT ANHNgày này năm ấy anh ra đờiPhước lộc trời ban biết mấy mươiMuôn thuở vẫn ngời gương phẩm hạnhNgàn thu luôn sáng đạo làm ngườiLời thơ còn vẵng câu thân áiNét bút đâu quên ý tuyệt vờiThất thập cổ lai vui hưởng phúcBách niên giai lão mãi càng tươi.Hoàg Ánh Nguyệt(02/2015)
QUÊ HƯƠNG MIỆT VƯỜN NHƠN TRẠCHHoàng Quỳnh Hương(California, U.S.A.)Quận Nhơn Trạch, tỉnh Biên Hoà, nằm về phía Tây Nam thành phố Biên Hoà, giáp với thủ đô Sài Gòn (Tây, Nam); tỉnh Bà Rịa, Vũng Tàu (Đông, Nam); quận Long Thành (Bắc, Đông Bắc), được thành lập ngày 09 tháng 9 năm 1960, Nghị Định số 858-NV, dưới thời Đệ Nhất Việt Nam Cộng Hoà.Từ tỉnh lỵ Biên Hoà đến Nhơn Trạch phải trải qua một khoảng đường dài trên 40 cây số, theo Quốc lộ 15, vừa qua khỏi chợ Long Thành, gặp ngã ba, rẽ tay mặt, đi Liên Tỉnh Lộ 25 vào Nhơn Trạch; nhưng, nếu từ Nhơn Trạch đi Sài Gòn thì lại rất gần, chỉ hơn 10 cây số, qua ngã phà Cát Lái, hoặc cũng có thể đi từ thủ đô Sài Gòn đến Nhơn Trạch bằng ngã qua phà Thủ Thiêm (sông Sài Gòn) đến Cát Lái, rồi qua phà Cát Lái (sông Đồng Nai) đi đến Nhơn Trạch. …Sau năm 1960, Nhơn Trạch bắt đầu phát triển với những chương trình xây dựng rộng lớn: về quân sự có Kho Đạn Thành Tuy Hạ, Trường Quân Khuyển…., Khu Trù Mật Hang Nai….dành cho kế hoạch nông thôn…….. Nhờ có những tài nguyên thiên phú ẩn tàng một vùng đất rộng, Nhơn Trạch với những đồng lúa, nhiều loại cây trái, phong cảnh hữu tình, đặc biệt có nhiều cá sấu ở khu Rừng Sác và có nhiều loài dơi xuất hiện vào mùa sầu riêng trổ bông và mùa chôm chôm chín.… đã trở nên một địa danh tốt cho việc an cư lập nghiệp. Thuở ban đầu, số dân cư nơi này cũng khá đông; về sau, dân chúng nhiều nơi, hầu như đa số ở thủ đô Sài Gòn bung về đây đầu tư thương mãi, xây cất công ty… nhờ vậy mà Nhơn Trạch trở nên trù phú.Người dân Sài Gòn, gần như có thói quen…. sau những ngày làm việc vất vã ở thành phố, họ muốn có được những ngày cuối tuần giải trí bằng cách thực hiện chuyến du lịch về vùng quê Nhơn Trạch, vì gần Sài Gòn và còn mang màu sắc miệt vườn….Điều thú vị nhất là ghé vào các khu vườn trái cây, đi dạo quanh tìm sự thoải mái qua cảnh trời cao, sông rộng, vườn cây trĩu trái, toả hương. Khung cảnh mát mẻ, êm ả của miền quê Nhơn Trạch dễ khơi gợi lòng người một niềm lưu luyến …Nhiều phong cảnh đẹp như tranh vẽ tạo cho đối tượng một sự thanh thản, một cảm giác tuyệt vời rất êm đềm, yên tĩnh…khiến cho tâm hồn con người dễ hòa nhập vào môi trường tự nhiên, cây trái xanh tươi trĩu cành; thích thú nhất là thưởng thức các loại trái cây trong vườn do tự tay mình hái, những chùm chôm chôm đỏ tươi và những chùm dâu chín mọng, sum sê; đi dưới bóng những hàng mít, hàng dâu, có cả hàng dừa lẫn hàng cau dọc theo dòng kênh; ngắm những bụi thơm trái thật to, giống thơm Tây, được trồng men theo bờ vườn chôm chôm, sầu riêng. Thơm Tây cũng là món quà quý của miệt vườn Nhơn Trạch và Long Thành mà du khách mua dành để tặng bạn bè, hoặc làm quà cho người thân khắp nơi nhất là ở thành phố.Muốn thưởng thức những đặc sản của vùng quê Nhơn Trạch, người ta thường để ý đến các mùa vụ trong năm: cứ hết mùa bưởi, mùa dâu, mùa sầu riêng lại đến măng cụt, chôm chôm… để có thể hưởng được hương vị của trái cây đầu mùa.Vào mùa Xuân, hoa sầu riêng bắt đầu trổ bông, du khách về miệt vườn Phú Hội, Long Tân, Nhơn Trạch, chẳng những thưởng thức nhiều loại trái cây đặc sản mà còn có dịp thưởng thức món ăn thật độc đáo được biến chế, nấu nướng từ thịt con dơi.Miệt vườn Phú Hội, Long Tân có rất nhiều loại dơi như: dơi chó, dơi sen, dơi hương, dơi quạ…Dơi quạ là loài dơi to nhất mỗi con nặng trên ký lô và khi bay hai cánh giang dài hơn cả mét, chuyên sống bằng cách hút mật bông sầu riêng và ăn chôm chôm chín, nên những người ăn thịt dơi sành điệu ở xã Phú Hội rất ưa thích những món thịt dơi quạ. Họ cho rằng thịt dơi quạ là món ăn đại bổ, bổ phổi, bổ thận, đặc biệt là món huyết dơi pha rượu… ngoài ra, trong dân gian còn truyền miệng, cho rằng huyết dơi quạ pha rượu uống sẽ trị được chứng bịnh lao, chỉ là bài thuốc dân gian, nhưng có rất nhiều người bịnh áp dụng…mặc dù chưa có sự kiểm nghiệm của ngành Y Học, nhằm xác định tánh dược trong huyết con dơi quạ …Theo ông Chín Ra, nhà ở Bến Cẩm, xã Phước Thiền và vài ông chủ vườn sầu riêng có tiếng ở Phú Hội cho biết, dơi quạ xuất hiện ở miệt vườn trái cây Nhơn Trạch một năm chỉ có hai lần. Lần đầu vào mùa sầu riêng trổ bông và lần thứ hai vào mùa chôm chôm chín, khoảng Tết Đoan Ngọ (mùng 5 tháng 5, Âm Dương lịch).Dơi quạ bay theo từng đàn và chọn những cây sầu riêng trổ bông thơm ngát, xà vào cắn đài bông để hút mật. Chúng rất khôn ngoan và biết phân biệt, chỉ chọn những cây thật ngon để cắn bông hút mật và thường xuất hiện lúc nửa đêm… đến tờ mờ sáng thì chúng bay về xóm Hố, vùng ven khu rừng lòng chảo thuộc xã Phú Hội và Long Tân để ngủ.Dơi quạ ngủ suốt ngày đến nửa đêm thì thức dậy, bay đi ăn…. Người dân Nhơn Trạch cho biết, không ở đâu dơi quạ nhiều như ở xã Phú Hội, vì đài hoa sầu riêng và chôm chôm chín là thức ăn ưa chuộng nhất của loài dơi nầy. Để tránh cho các vườn sầu riêng và chôm chôm bị dơi quạ phá hoại, gây thất thu, các chủ nhà vườn ở Phú Hội và Long Tân nghĩ cách giăng lưới đánh bẩy, lưới có gắn lưỡi câu treo tòn ten trên cành sầu riêng, đàn dơi xà xuống ăn… thì cánh bị vướng vào lưỡi câu, càng vùng vẫy thì càng bị dính chặt, đến sáng chủ vườn chỉ việc ra gở đem vào làm thịt hoặc đưa ra chợ bán. Vườn cây nào không khéo che, gặp bầy dơi bay ngang qua chỉ một đêm thôi, đến sáng hôm sau, vườn trái sum sê chỉ trơ trọi cành không… Ông Chín cũng cho biết thêm, thịt dơi quạ chế biến nhiều món ăn rất ngon, như: Dơi quạ hấp chao, dơi quạ rô ti, dơi quạ nấu cháo đậu xanh … húp bát cháo dơi bạn sẽ thấy mình khác lạ, cảm giác rất dễ chịu, nhẹ người, khỏe khoắn thêm lên, và dân “nhậu” còn có thêm món dơi quạ xào lăn.Thịt dơi quạ được các ông chủ vườn cho rằng “đại bổ” vì chúng ăn toàn mật hoa và chôm chôm chín… phân dơi cũng rất hữu dụng, đã giúp ích nhiều cho nông nghiệp tạo mùa màng tươi tốt. Cây sầu riêng được bón phân dơi sẽ cho nhiều trái, đặc biệt trái thật to và nhiều múi, rất thơm ngon, cây được bón phân dơi đã cho năng suất đậu trái cao gấp đôi so với phân hoá học cũng như các loại phân hữu cơ khác.Mấy năm gần đây, được biết các nhà vườn trồng dưa hấu ở miệt Gò Công, Cai Lậy, Cái Bè, Tân Phước, Long An và Vĩnh Long cũng sử dụng phân dơi bón dưa hấu cho năng suất cao mà thịt dưa lại chắc, đỏ au ít hạt và cũng ít sâu bệnh, chẳng những được nhà vườn ưa chuộng mà còn bán được cho một số cơ sở y dược mua về, sau khi loại bỏ tạp chất, bào chế ra nguyên liệu làm thuốc chữa bệnh cho người, cho thú, và phân dơi còn là nguyên liệu phụ gia để chế ra thuốc súng, pháo bông…Hoàng Quỳnh Hương
Cháo Lòng Huỳnh CủaHoàng Quỳnh Hương(California, U.S.A.)Thời gian thắm thoát, lật bật đã một năm trôi qua. Mọi người đang chuẩn bị cho việc tống cựu nghênh tân, tiễn năm cũ, đồng thời lo việc đón chào năm mới. Tôi cũng không thoát ra khỏi quỹ đạo tập tục cổ truyền của dân tộc Việt Nam, cũng đang lo các cái cho ngày Tết sắp đến…Vào một buổi chiều, tôi đang lu bu công việc, bỗng có điện thoại của ông Lâm Sĩ Đắt, Hội Trưởng Hội Ái Hữu Biên Hoà tại Texas, gọi đến, yêu cầu tôi viết bài Cháo Lòng, món ăn chủ lực của quán Huỳnh Của của một thời vang bóng.Tôi chưa dám nhận lời, vì sợ không nhớ đầy đủ thành phần vật liệu cùng kỹ thuật nấu nướng để có thể trình bày đầy đủ chi tiết, hầu giúp các bà nội trợ biết một cách tận tường…để thực hiện một nồi cháo lòng “ngon”, phục vụ chồng con và thết đãi bạn bè như ý … vì món cháo lòng của quán Huỳnh Của trước đây do cô tôi, bà Bảy Đắc, thân mẫu của anh chủ quán Huỳnh Của tự tay nấu, còn tôi cũng như chị và em tôi (Thuỷ và Nga) chỉ là những người hụ hợ phụ việc. Cô tôi sai bảo gì thì cứ làm theo thế ấy, nhưng những lời dạy bảo của cô tôi trong việc nấu nướng hằng ngày đã vô tình trở thành những bài học quý báu đối với tôi, nhưng vì thời gian trôi qua đến hơn bốn chục năm rồi, bài học vô tình có nhiều chỗ bị mọt ăn hay mối đục ….Sau giây phút ngập ngừng, tôi nhận lời viết bài nầy, khi nẩy ý, sẽ nhờ chị và em tôi phụ cùng cháu Huỳnh Đồng, Huỳnh Dung (con anh Hai Huỳnh Của) nhớ lại những chỗ nào tôi không nhớ rõ, thế là bài viết món cháo lòng Huỳnh Của bắt đầu được ghi ra giấy.Nói về món cháo thì Việt Nam đứng vào giải nhất thế giới, vì Việt Nam là xứ nông nghiệp, không nhà nào mà không có gạo, mà món cháo thì lấy gạo làm căn bản, rồi thêm gia vị và vật liệu vào để thành các món cháo khác nhau, nào cháo ếch, cháo cá, cháo gà, cháo vịt, cháo lươn, cháo hào, cháo bào ngư, cháo thập cẩm….và khi nào không tìm được thịt hoặc cá thì những gia đình nghèo vẫn có món cháo trắng ăn với nước nắm kho quẹt.Từ món cháo bình dân (cháo trắng) đến cháo thượng hạng (cháo bào ngư) không biết bao nhiêu món cháo mà kể …món cháo nào nấu đúng kỹ thuật, vật liệu và gia vị đầy đủ cùng nêm nếm điêu luyện đều ngon cả.Tất cả các món cháo đều dễ nấu duy có món cháo lòng được mô tả là nhiều công phu, nhìn tô cháo rất hấp dẫn nào dồi, tim, gan...vân vân…được trình bày trên mặt tô cháo với giá tiền vừa phải và quan trọng là thích hợp với túi tiền của mọi người…Ở Biên Hoà có nhiều địa điểm bán cháo lòng, trong lồng chợ Biên Hoà có hai sạp bán cháo lòng của bà Năm Sì Nằng và bà Ba Cụt khá nổi tiếng nhằm phục vụ cho những người buôn bán và khách hàng đi chợ.Quán cháo lòng nổi tiếng và có thương hiệu hẳn hoi thời ấy thì gần như không tìm thấy đến quán thứ hai, ngoài quán Huỳnh Của, số 174 Quốc Lộ 1 Biên Hoà.Quán cháo lòng Huỳnh Của lúc nào cũng đông khách, từ sáng sớm đến chiều tối, đặc biệt thập niên 1950 trở về sau, quán cháo lòng Huỳnh Của chẳng những nổi tiếng ở Biên Hoà mà tiếng đồn còn vang xa hơn đến những tỉnh lân cận và Sài Gòn.Tôi còn nhớ, lúc tôi mới mười hai tuổi, cách nay hơn 50 năm vào những ngày lễ, hoặc thứ Bảy hay Chúa Nhật, những người ở xa, nhứt là khách từ Sài Gòn đi xe du lịch đến quán rất đông, xe đậu tấp nập dọc theo lề đường trước quán và bên trong quán không còn chỗ cho khách ngồi…Tôi xin mạn phép trình bày vài nét về thực đơn của quán Huỳnh Của thời bấy giờ, gồm các món: **Cháo lòng **Bánh Cuốn Nhân Đậu Xanh Tôm Thịt Nướng **Bánh Cuốn Thịt Nướng **Bún Thịt Nướng **Bánh Tráng Cuốn Thịt Nướng **Bì Cuốn **Cà Phê Phin Đặc Biệt (cà phê ngon có thêm chút xíu muối và tí xíu bơ Pháp (Bretel) bằng đầu tăm xỉa răng)Như tôi vừa kể, quán Huỳnh Của bán cũng nhiều món, món nào cũng ngon, thịt nướng ướp đúng hương liệu và phân lượng, nước mắm chấm làm đúng kỹ thuật, nhưng món làm cho quán nầy nổi tiếng là món cháo lòng.Biên Hoà thuở thập niên sáu mươi, có rất nhiều quán nổi tiếng, nhưng mỗi quán có một món chủ lực và nhiều món ngon khác, như quán Tuyết Hồng với món “Gà Quay Xôi Chiên Phồng”, quán Tân Hiệp với món “Bánh Canh Đầu Cá Hấp”, quán Thu Hà với món “Canh Chua Cá Bông Lau và Cá Rô Kho Tộ”, quán Bình Minh với món “Cá Trê Nướng Cuốn Cải Bẹ Xanh”, quán Mì Chú Mừng với món“Hoành Thánh Mì Sợi Nhỏ”..v.v….Nhân dịp Tết Nguyên Đán sắp đến, tôi mạn phép trình bày món Cháo Lòng Huỳnh Của theo yêu cầu của ông Hội Trưởng Hội Ái Hữu Biên Hoà để quý đồng hương nhất là các bà nội trợ có dịp biết qua cách nấu để thỉnh thoảng nấu một nồi cháo lòng thật ngon, trước phục vụ cho những người thân trong gia đình, sau đãi đằng bè bạn gần xa.Nếu các bạn theo đúng chỉ dẫn tôi tin rằng các bạn sẽ thành công và nhất định không làm nản lòng người thưởng thức món cháo lòng do các chị nấu.Bây giờ đã đến lúc ta phải đi hàng thịt để chọn bộ đồ lòng của chú ỉn (heo), phải lựa lòng và thịt càng tươi càng tốt (riêng quán cháo lòng Huỳnh Của ngày xưa, khoảng ba hoặc bốn giờ sáng phải đi chợ nhận mối thịt và lòng heo tươi thật tươi, vừa mới ra lò đem về nấu) và những thứ cần mua là:I. Nguyên Liệu:* Tim – Gan - Lưỡi - Bao Tử - Huyết Heo* Gạo 2/3 lon, chọn loại gạo ngon, Nàng Hương Chợ Đào* 100 g Hành Tím bào mõng* Ngò - Hành - Chanh - Ớt - Giá* Gia Vị: Tiêu - Muối - Đường - Bột Ngọt - Tỏi - Nước Mắm Ngon* Vật Liệu Làm Dồi:1 Ruột Heo (ruột già) - Giấm - 85g Sả bằm - Ớt bằm - 300g Thịt Nạc Dăm - 200g Thịt NọngII. Cách thực hiện:1/ Chuẩn bị:*Tim: rửa sạch - *Gan: rửa sạch, luộc gan với chút giấm pha thêm nước lạnh, gan chín (xâm vào thấy không ra nước đỏ là gan chín) vớt ra rửa sạch bằng nước lạnh, gan trắng và mềm (không mua gan có màu đen sậm, nên lựa gan có màu hồng) - *Bao tử: lộn bề nhớt ra ngoài, bắt chảo lên bếp cho nóng bỏ bao tử vào, lấy đũa đè bao tử sát xuống chảo đảo qua đảo lại cho bề nhớt không còn và khô vàng đều, nhắc xuống bỏ bao tử vào thau nước lạnh cạo rửa lại cho sạch - *Lưỡi: rửa sạch, bắt nồi nước sôi thả lưỡi vào, luộc sơ trong vòng 5 phút vớt ra thả vào thau nước lạnh cạo sạch phần trắng đóng trên lưỡi (khi luộc bong ra) - *Huyết heo: cắt miếng vừa ăn - *Hành tím: lột vỏ bào mỏng theo chiều xuôi, phi vàng - *Hành lá - *Ngò rửa sạch cắt nhuyễn - Chanh: cắt vừa - Ớt: bào mỏng hoặc băm nhuyễn - Giá: rửa sạch - Tỏi: băm nhuyễn - Gạo: vo sạch rang hơi vàng.2/ Chế biến:a/ Làm dồi:*Cách rửa ruột để làm dồi: Ruột heo lộn bề nhớt ra ngoài chà muối (hay giấm cũng được) rửa lại vài lần. Tiếp theo lấy một ít phèn chua giã nhỏ vò đi vò lại nhiều lần, sau đó rửa sạch.Sả: bằm nhuyễnThịt nạc dăm, nọng heo bằm vừa (đừng bằm nhuyễn không ngon) trộn chung nêm tiêu, muối, đường, bột ngọt, ớt bằm, tỏi bằm, sả bằm, tiêu đen nguyên hột, nước mắm ngon.Dồn thịt vào ruột, trước hết cột phần cuối của ruột, dồn hết phần thịt đã chuẫn bị, cột chặt mỗi khúc dồi dài độ 6 inch (15cm) cho đến hết thịt (vẫn đễ nguyên dồi cột từng khúc không cắt rời ).Cho dồi đã làm xong vào chảo đổ nước ngập để luộc, luộc dồi phải canh chừng khi sôi lấy kim xăm đều lên khúc dồi cho ra bớt nước, nếu nước sôi không canh chừng để xăm, dồi sẽ bị bể, luộc đến cạn nước, khi cạn nhớ trở thường xuyên đến khi khô, dồi sẽ vàng đều rất đẹp, không phải chiên.b/ Nấu cháo:Nước lạnh nấu sôi - Nước sôi cho tim, lưỡi, bao tử, một chút muối, đổ gạo vào nấu lửa riu riu vớt bọt, khi thịt chín vớt ra thau nước lạnh rửa sạch, vớt ra rổ để ráo nước (sở dĩ rửa thịt lại với nước lạnh để thịt không bị thâm đen) cháo lòng muốn ngon hột gạo chỉ nở búp búp mà thôi, sau cùng nêm bột ngọt, đường, thêm một chút nước mắm ngon vào cho vừa ăn - Huyết: luộc riêng.3/ Cách dùng:Tim, gan, lưỡi, bao tử, thái mỏng, dồi xắt hơi dày. Múc cháo ra tô. Xếp các thứ tim, gan, lưỡi, bao tử, dồi lên mặt tô cháo, thêm vài miếng huyết, một nhúm giá, hành phi, hành ngò, tiêu.Món này cần ăn nóng. Chanh, muối ớt, nước mắm ngon được dọn ra để thực khách nêm thêm cho vừa khẩu vị, ngoài ra, một đĩa bánh “dầu cháo quảy” nóng giòn cũng được sẳn sàng, để phục vụ các vị khách thích ăn kèm với cháo.Cách nấu cháo lòng cũng đơn giản, nhưng việc chuẩn bị rất công phu, vì phải làm nhiều thứ, và phải cẩn thận, thực hiện đúng “bài bản” và hay dở ở chỗ nêm nếm để cho tô cháo thơm ngon, tim gan lưỡi ngọt mềm, miếng dồi ăn nghe thú vị.Với cách thức trình bày trên đây, tôi mong quý đồng hương nhất là các bà nội trợ sẽ thực hiện được một nồi cháo lòng như ý, đãi người thân trong gia đình cùng bè bạn gần xa.Từ xưa tới nay, việc ăn uống là một nhu cầu không thể thiếu đối với mọi sinh vật và việc ăn uống đối với con người đã trở thành một nghệ thuật, vừa để sinh tồn vừa để thăng hoa cuộc sống. Chẳng gì vui hơn, khi các bạn chọn được một món ăn vừa ý. Món ăn gây cho bạn niềm thích thú, bạn thưởng thức được chất ngon ngọt tuyệt vời qua vị giác khiến cho cân não được thoải mái….Bát cháo lòng Huỳnh Của đã từng đạt độ ngon như vậy, nên đã được nhiều người khách ở Biên Hoà cũng như khách ở phương xa từng khen “Cháo lòng Huỳnh Của” ăn hoài không biết chán và cũng nhờ đó mà quán Huỳnh Của được vang tiếng một thời….Trong khi viết bài nầy, tôi hình dung quang cảnh Biên Hoà chuẩn bị đón xuân và Tết mà lòng cảm thấy nao nao. Tôi qua Mỹ chưa đầy hai năm, mới hưởng hai mùa xuân nơi đất khách, nên những hình ảnh quen thuộc của tỉnh Biên Hoà vẫn còn đậm nét trong tôi…Tôi đang đứng giữa trời giá buốt của mùa Đông nước Mỹ, nhưng nghe lòng ấm lại khi thấy người Việt Nam tha hương vẫn theo tập tục cổ truyền, đi mua sắm những thứ cần thiết để mừng Xuân Mậu Tý, 2008.